R E Z O L U C I J U
o osudi genocida počinjenog u Srebrenici u julu 1995. godine
1. Narodna skupština Republike Srpske, pridržavajući se Ustavnih principa i ostvarujući njima postavljene ciljeve, najoštrije osuđuje zločin genocida nad Bošnjacima, počinjen u „zaštićenoj zoni“ Ujedinjenih naroda u Srebrenici, u julu 1995. godine.
2. Narodna skupština Republike Srpske izražava zahvalnost Evropskom parlamentu i drugim parlamentima na usvojenoj Rezoluciji o osudi genocida u Srebrenici.
3. Presude Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju imaju podršku organa Republike Srpske, Narodna Skupština Republike Srpske prihvata donesene presude i smatra ih donesenim u skladu sa mandatom međunarodnog suda.
4. Narodna skupština Republike Srpske izražava prezir i gnušanje nad svim počinjenim ratnim zločinima i kršenjima međunarodnog humanitarnog prava na prostorima Republike Srpske i cijele Bosne i Hercegovine, kao i nad svim društvenim i političkim procesima i pojavama koje su dovele do formiranja svijesti da se ostvarenje sopstvenih nacionalnih ciljeva može postići upotrebom oružane sile i fizičkim nasiljem nad pripadnicima drugih naroda i religija, te s pravom očekuje od svih istražnih i pravosudnih organa da preduzimaju efikasne mjere otkrivanja i procesuiranja počinilaca ovih zločina.
5. Narodna skupština Republike Srpske, uz osjećaj pijeteta i poštovanja za svaku civilnu žrtvu pojedinačno, a posebno za žrtve genocida, upućuje izvinjenje i sućut porodicama žrtava.
6. Narodna skupština Republike Srpske, smatra da je privođenje pravdi preostalih osumnjičenih za genocid i druge ratne zločine preduslov za izgradnju trajnog mira i stabilnosti u Bosni i Hercegovini.
7. Narodna skupština Republike Srpske, ocjenjuje da svako negiranje, opravdavanje ili relativizacija genocida u Srebrenici i drugih ratnih zločina predstavlja neprihvatljivo ugrožavanje mira i sigurnosti građana u Republici Srpskoj i cijeloj Bosni i Hercegovini.
8. Narodna skupština Republike Srpske, iskrenog je uvjerenja da ova Rezolucija doprinosi miru i razvoju društva u Republici Srpskoj, traži od svih institucija u Bosni i Hercegovini da, svojim propisima i u okviru svojih nadležnosti, regulišu osnove zaštite principa utvrđenih ovom Rezolucijom.
9. Ova Rezolucija stupa na snagu danom donošenja, a objaviće se u „Službenom glasniku Republike Srpske“.
Broj: ---------------- Predsjednik
Datum; ------------- Narodne skupštine
Nenad Stevandić
Obrazloženje
Osnov za donošenje Rezolucije Narodne skupštine Republike Srpske sadržan je u članu 70. stav 1. tačka 2. Ustava Republike Srpske i članu 177. stav 2., Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 66/20), kojim je propisano da Narodna skupština, donosi zakone, druge propise i opšte akte, prostorni plan, budžet, deklaracije, rezolucije, preporuke, odluke i zaključke.
11. jula 2023 godine navršava se dvadesetosam godina od počinjenog zločina genocida u „zaštićenoj zoni“ UN Srebrenici nad bosanskim muslimanima Bošnjacima, isto toliko prošlo je od potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma. Ovo je dobar trenutak, kad već nije prije, da se i Narodna skupština Republike Srpske očituje u vezi sa genocidom u Srebrenici i drugim ratnim zločinima u Bosni i Hercegovini.
Posebno zbog činjenice da se ova Narodna skupština vezujući se za kontinuitet sa ratnom Narodnom skupštinom koja je na zasjedanju 12. maja 1992. godine usvojila strateške ciljeve za koje je presuđeni ratni zločinac Ratko Mladić rekao:“ Pa ljudi ovo je genocid“, te se indirektno povezuje sa istim. Ova činjenica nameće dodatnu obavezu i odgovornost ovoj Narodnoj skupštini da usvoji Rezolucija o osudi genocida nad Bošnjacima, koji je počinjen u ovom entitetu.
Ovo je prilika da se upravo iz Narodne skupštine pokrene dugotrajan proces katarze suočavanja sa prošlošću i istinom radi bolje budućnosti svih građana u ovom entitetu, Bosni i Hercegovini i cijelom regionu.
Ovu inicijativu i prijedlog usvajanja Rezolucije o osudi počinjenog genocida u Srebrenici treba posmatrati u kontekstu konačnih presuda Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju, Međunarodnog suda pravde u Hagu, kao i činjenice da je to prije 14 godina uradio Evropski parlament, 14. i 15. januara 2009. godine, Rezolucijom o Srebrenici kao i parlamenti velikog broja zemalja sa dugom demokratskom tradicijom širom svijeta, čemu i mi težimo.
S obzirom da je u Bosni i Hercegovini počinjen genocid u „sigurnoj zoni“ UN Srebrenica, da su ga, prema presudi Međunarodnog suda pravde u Hagu, počinili pripadnici Vojske Republike Srpske i dijelovi policije Republike Srpske, uključujući i brojne druge ratne zločine u drugim dijelovima Bosne i Hercegovine, bilo bi anticivilizacijski da se Narodna skupština Republike Srpske ne odredi prema ovim zločinima, a posebno prema genocidu.
Prema konačnim presudama Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju počinjenjem genocida rukovodilo je tadašnje političko i vojno rukovodstvo današnjeg entiteta Republika Srpska.
Zbog toga je pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju Radovan Karadžić, koji je obavljao funkciju predsjednika, osuđen za genocid, udruženi zločinački poduhvat i druge teške zločine na doživotnu kaznu zatvora.
Također je pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju u Hagu, zbog rukovođenja i učešća u genocidu, drugim zločinima koji su mu stavljeni na teret, komandant Vojske Republike Srpske, Ratko Mladić, osuđen na doživotnu kaznu zatvora.
Sjećanje na genocid u Srebrenici i ratne zločine u Bosni i Hercegovini potrebno je ugraditi u naše zajedničko pamćenje i u temelje proširenja EU na prostore Zapadnog Balkana. Ne smijemo pristati na diskriminatorske i isključive stereotipe o pojedinim narodima i pokušajima utvrđivanja kolektivne krivice.
Vjerujem da ovom inicijativom činimo veliku uslugu političarima iz reda srpskog naroda i cijelom srpskom narodu, jer očito da unutar srpskog naroda još uvijek nisu stasali oni koji su spremni pokrenuti ovakvu inicijativu.
Želja je da se ovom Rezolucijom pokrene proces skidanja kolektivne odgovornosti za genocid i druge teške ratne zločine sa naroda iz kojeg potiču počinioci genocida i drugih ratnih zločina.
Kroz historijski razvoj evropskih zemalja pokazalo se korisnim suočavanje sa istinom i liječenje nepravdi iz prošlosti. Za izgradnju demokratskog entiteta i države, gdje će svi narodi i građani biti ravnopravni, bez obzira na naciju i vjeru, nužno je osuditi sve ratne zločine i opredijeliti se za mir, stabilnost, povjerenje i prosperitet u Evropskoj uniji.
Odavanjem počasti žrtvama genocida i drugih ratnih zločina Narodna skupština šalje jasnu poruku svim ratnim zločincima da Republika Srpska nikada više neće dozvoliti da se ratni zločini ponove, a da genocid i ratni zločini neće biti zaboravljeni i da će svi odgovorni biti procesuirani i kažnjeni.
Usvajanjem ove Rezolucije poslanici bi iskazali senzibilitet i solidarnost prema svim žrtvama genocida u Srebrenici i svim žrtvama ratnih zločina, kao i prema preživjelim članovima njihovih porodica.
Nadam se da će poslanici Narodne skupštine razumjeti smisao i dalekosežnost ove Rezolucije i da će je, prije svega u interesu žrtava, a onda i u interesu naroda kojem pripadaju prihvatiti i usvojiti sa ciljem da se prihvate dokazane i presuđene činjenice kao temelj uspostave dugoročnog povjerenja saradnje i življenja na ovim prostorima.
Ovo vidimo kao prvi korak ka suočavanju sa teškom prošlošću, ali i kao priliku da počnemo graditi društvo u kojem će se stvari nazivati pravim imenom, u kojem će se iskazivati pijetet za žrtve genocida i drugih zločina, a zločinci tretirati na način kako su to i zaslužili.
Svaki drugi pristup neće donijeti ništa dobro, prije svega onima koji na temeljima zabluda i neistina nastavljaju veličati ratne zločince, veličajući njihove zločine, vrijeđajući, ponižavajući žrtve i odgajajući neke nove generacije na mržnji prema žrtvama genocida.
Izglasavanjem teksta ove Rezolucije jasno bi se pokazalo opredijeljenje Narodne skupštine Republike Srpske da gradi trajni mir i da podržava aktivan rad istražnih i pravosudnih organa na procesuiranju osumnjičenih za genocid i druge ratne zločine.